ΚΝΕ 1988 & ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

Με αφορμή το άρθρο του Πέτρου Παπακωνσταντίνου για την υπόθεση του wikileaks που διάβασα στον ευρύτερο, είπα να ανεβάσω ένα κείμενο της ΚΝΕ πριν το 4ο συνέδριό της το 1988, που υπέγραφε ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου με θέμα τη νεολαία και τις νέες τεχνολογίες

(είναι από έκδοση της ΚΝΕ ΣΤΕΦ ΤΕΙ Πειραιά της εποχής, σε φωτοτυπία ασπρόμαυρη από το πρωτότυπο που προφανώς ήταν κόκκινο, κι αυτό είναι το οπισθόφυλλο :

ΝΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΑ

του Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Οι νέες τεχνολογίες τραβάνε όλο και πιο πολύ το ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά:

Η ΕΤΕ δημιουργεί σοβαρότατες ποιοτικές αλλαγές στις παραγωγικές δυνάμεις και στην ανθρώπινη εργασία και εισβάλλει σ' όλες τις πλευρές της σύγχρονης κοινωνικής ζωής. Οι ανακατατάξεις που φέρνει μαζί της επηρεάζουν ιδιαίτερα έντονα τη ζωή της νεολαίας. Αν προσθέσουμε την έλξη της τελευταίας για ότι το καινούργιο, αν λογαριάσουμε την εντεινό­μενη και επιδέξια αστική προπαγάνδα γύρω απ" τις νέες τεχνολογίες, τότε θα συμφωνήσουμε ότι είναι επιτακτικά αναγκαίο να δίνονται ολοκληρω­μένες απαντήσεις από Μαρξιστική σκοπιά στα ζητήματα που συνδέονται μ' αυτές.

Οι νέες τεχνολογίες (κυρίως η βιοτεχνολογία, η παραγωγή νέων υλών και πριν απ' όλα η μικροηλεκτρονική) δημιουργούν αντικειμενικά πολύ μεγάλες προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση ζωτικών κοινωνικών αναγ­κών. Όμως, τα αποτελέσματα από την χρησιμοποίησή τους εξαρτώνται αποφασιστικά απ' το κοινωνικό σύστημα στο οποίο αναπτύσσονται. Στον καπιταλισμό δεν μπορεί παρά να υποτάσσονται στο αδυσσώπυτο κυνηγη­τό του κέρδους, στις ταξικές επιδιώξεις των μονοπωλίων. Σήμερα γινόμα­στε μάρτυρες της χρησιμοποίησής τους απ' το μονοπωλιακό κεφάλαιο για καθαρά αντικοινωνικές δραστηριότητες. Κραυγαλέο παράδειγμα είναι η υποταγή τους στις ανάγκες του στρατ/βιομηχανικού συμπλέγματος. Άλ­λο παράδειγμα είναι η χρησιμοποίηση των ν.τ. απ' την άρχουσα τάξη σαν ισχυρότατο μέσο για την καταστολή ή την πρόληψη των εργατικών αγώνων. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη, έσπευσαν να προλάβουν το «τραίνο της τεχνολογικής επανάστασης» και στην Ελλάδα η Αστυνομία και οι μυστικές υπηρεσίες. Το ηλεκτρονικό φακέλλωμα είναι ήδη πραγματικότητα, ενώ ο γνωστός εφοπλιστής και μεγαλοβιομήχανος Λάτσης, που εμφανί­στηκε πρόσφατα σαν «ευεργέτης» της Ελληνικής ναυτιλίας, είχε «ευεργετήσει» αρκετά προηγούμενα το Υπ. Δημόσιας Τάξης, δωρίζοντας του Η/Υ. Επιβεβαιώνεται λοιπόν ότι στον καπιταλισμό κάθε πρόοδος είναι και σχετική οπισθοδρόμηση με την έννοια ότι και αυτα τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρώπινης εργασίας στρέφονται ορμητικά ενάντια στους ίδιους τους δημιουργούς τους. Η καπιταλιστική χρησιμοποίηση της ΕΤΕ γίνεται ισχυρότατη απόδειξη της ιστορικής χρεωκοπίας του συ­στήματος, της αναγκαιότητας του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού. Μόνο έτσι η ΕΤΕ υποτάσσεται στην ικανοποίηση των υλικών και πνευματικών αναγκών του λαού. όπιος δείχνει και η εμπειρία των σοσιαλιστικών χωρών.

Οι αστοί ιδεολόγοι καλλιεργούν συστηματικά την αυταπάτη ότι οι νέες τεχνολογίες είναι κάτι σαν σανίδα σωτηρίας για τον καπιταλισμό, που θα τον οδηγήσει στο οριστικό ξεπέρασμα των κρίσεών του, σε μια κοινωνία γενικής ευημερίας, όπου θα σβύσουν οι ταξικές αντιθέσεις και θα μπει τέρμα στην εποχή των κοινωνικών επαναστάσεων. Απ’ την πλευρά τους οι ρεφορμιστές και οι αναθεωρητές αναπαράγουν παρόμοιες απόψεις. Ας θυμηθούμε ότι στα Φεστιβάλ και της ΟΝΝΕΔ και της Ν. ΠΑΣΟΚ και του Ρ.Φ. προβάλλονταν έντονα συνθήματα του τύπου: «να προ­λάβουμε το τραίνο της τεχνολογικής επανάστασης για την Ελλάδα του 2000!!!», ενώ απουσίαζε κάθε αναφορά στους όρους και τις κοινωνικές επιπτώσεις απ' την εισαγωγή των ν.τ. στο καπιταλισμό.

Πίσω απ' όλη αυτή τη φιλολογία πρέπει vα δούμε το γεγονός ότι η εισαγωγή της ν.τ. είναι σήμερα επιτακτική ανάγκη για τα μονοπώλια. Με την όξυνση της κρίσης απ' τις αρχές της δεκαετίας του '70. το δίλημμα μπαίνει μπροστά τους ωμά, επιτακτικά: Είτε γρήγορη εισαγωγή των νέων τεχνολογιών, είτε αναπόφευκτη χρεωκοπία.

Ήδη έχει συσσωρευθεί μεγάλη εμπειρία στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες απ’ την εναντική χρησιμοποίηση των ν.τ. Εμπειρία που δεί­χνει ότι οι ν.τ. οξύνουν στο έπακρο τις αντιθέσεις του σύγχρονου καπιτα­λισμού. Πιο συγκεκριμένα:

Η εντατική χρησιμοποίηση τους οδηγεί σε μια παραπέρα, γιγαντιαία, κοινωνικοποίηση της παραγωγής. Μεγαλύτερες στρατιές εκατοντάδων χιλιάδων εργατών, υπαλλήλων και επιστημόνων δουλεύουν για να σχεδιαστεί, να παραχθεί, να μεταφερθεί και να αξιοποιηθεί το α ή β προϊόν ψηλής τεχνολογίας. Επιταχύνεται η συγκέντρωση του κεφαλαίου και γίνεται καθοριστικός ο ρόλος των πολυεθνικών πολυκλαδικών μονοπωλίων μεγαθηρίων που ελέγχουν κι όλας το 80% απ' τις πατέντες ψηλής τεχνολογίας στο καπιταλιστικό κόσμο. Ενώ λοιπόν η τεράστια κοινωνικοποίηση και διεθνοποίηση της παραγωγής απαιτεί τη συνειδητή, προγραμματισμένη ανάπτυξη της οικονομίας, η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής συγκρούεται με την ανάγκη. Ειδικότερα η κυριαρχία των πολυεθνικών τους δίνει τη δυνατότητα να τινάζουν στον αέρα διάφορες εθνικές ρυθμίσεις και προγραμματισμούς αυτής ή της άλλης αστικής κυβέρνησης. Επό­μενα αποκτά καθοριστική σημασία για το εργατικό κίνημα κάθε χώρας η δράση ενάντια στο πολυεθνικό κεφάλαιο, η ενότητα δράσης με το εργατι­κό κίνημα των άλλων χωρών.

Με την εισαγωγή των ν.τ. οξύνεται παραπέρα η αντίθεση κεφαλαίου εργασίας σε κάθε καπιταλιστική χώρα. Στον ένα πόλο, συσσωρεύουν νέα κέρδη, νέες αγορές και στον άλλο νέα εκρηκτικά προβλήματα (μαζικές απολύσεις, εντατικοποιήσεις, μεγαλύτερη εκμετάλλευση, αποξένωση κ.α.) Απ' αυτή τη μοίρα δεν ξεφεύγουν ούτε οι εργαζόμενοι στους κλάδους ψηλής τεχνολογίας, όσο κι αν η αστική και μικροαστική προπαγάνδα τους εμφανίζει είτε σαν προνομιούχα ελίτ, μια «νέα εργατική τάξη» που δεν έχει κοινά συμφέροντα με την υπόλοιπη. Στην πραγματικότητα αν και αυτοί οι εργαζόμενοι αμοίβονται κατά κανόνα καλύτερα, ωστόσο ο βαθμός εκμετάλλευσης τους είναι μεγαλύτερος από άλλα τμήματα της εργατικής τάξης γιατί παράγουν πολύ μεγαλύτερη υπεραξία. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ ο βαθμός εκμετάλλευσης των εργατών στη βιομηχανία κατασκευής των λεγόμενων «μικροτσίπ» (που είναι η βάση της μικροηλεκτρονικής), είναι 354% ενώ στη χαλυβουργία 157%. Έπειτα ένα νέο φαινόμενο για τους εργαζόμενους στην υψηλή τεχνολογία είναι το μεγαλύτερο ξεζούμισμα όχι μόνο των σωματικών αλλά και των ψυχικών και πνευματικών δυ νάμεών τους. Σύμφωνα με μια έρευνα των συνδικάτων της ΟΔΓ (1984) οι παθήσεις στον εγκέφαλο και τα μάτια, γι' αυτούς τους εργαζόμενους, είναι αυξημένες κατά 69%, η νευρική ένταση και οι σχετικές παθήσεις κατά 55% και τα αντανακλαστικά μειωμένα κατά 18%.

Σε διεθνή κλίμακα η προσπάθεια του ιμπεριαλισμού για τεχνολογική υπεροχή απέναντι στο σοσιαλισμό για να αποκτήσει μέσω αυτής, στρατιωτική υπεροχή και δυνατότητες οικονομικού εκβιασμού, οξύνει τη βα­σική αντίθεση του σύγχρονου κόσμου, τη διαπάλη των δυο συτημάτων. Η εισβολή των ν.τ. στη μεγάλη καπιταλιστική παραγωγή οξύνει τις αντι­θέσεις ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες επιταχύνοντας την ανισόμετρη ανάπτυξή της. Τέλος οξύνονται οι αντιθέσεις ανάμεσα στις ιμπεριαλιστι­κές χώρες και τις χώρες του λεγόμενου 3ου κόσμου αλλά και αυτές που έχουν μέσο επίπεδο ανάπτυξης (λ.χ. την Ελλάδα), που καταδικάζονται σε τεχνολογική καθυστέρηση και, κάτω απ' το προπέτασμα καπνού της «με­ταφοράς τεχνολογίας», λεηλατούνται ακόμα πιο εντατικά απ' τις ιμπεριαλιστικές χώρες.

Το βασικό συμπέρασμα από όλα αυτά είναι πως η ανεμπόδιστη ανάπτύξη της ΕΤΕ και η αξιοποίηση της σε όφελος τιον εργαζομένων μαζών είναι ολότελα ασυμβίβαστη με τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής.

Εκτός απ' τις λεγόμενες «αισιόδοξες» αστικές θεωρίες που εμφανίζουν τις ν.τ. σαν θαυματουργό φάρμακο για κάθε αρρώστεια του καπιταλισμού, υπάρχουν κι οι «απαισιόδοξες» που χρεώνουν την ευθύνη για την ανερ­γία, την αποξένωση, την καταστροφή του περιβάλλοντος και μια σειρά άλλα κοινωνικά προβλήματα, όχι στον καπιταλισμό αλλά σ’ αυτές καθ’ αυτές τις ν.τ. Όλοι είδαμε πως φούντωσε αυτή η φιλολογία μ' αφορμή το ατύχημα του Τσερνομπίλ. Ουσιαστικά, βέβαια, οι αισιόδοξες και οι απαι­σιόδοξες θεωρίες είναι παρακλάδια της ίδιας ρίζας, αφού αφήνουν στο απυρόβλητο τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ρ.Φ. που μιλάει κατά κόρο για το «τραίνο της τεχνολογικής επανάστασης», δεν δίστασε, μ' αφορμή το Τσερνομπίλ να ταχθεί ενάντια σε οποιαδήποτε ειρηνική χρησιμοποίηση της πυρηνικής τεχνολογίας.

Ας έρθουμε, τώρα, στην ελληνική πραγματικότητα:

Η Ελλάδα είναι βέβαια τεχνολογικά καθυστερημένη σε σύγκριση με τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Είναι ενδεικτικό ότι στα τέλη της δεκαετίας του '70 μόνο το 14% των Ελλήνων εργατών ήταν ειδικευμένοι. Ωστόσο, στη δεκαετία του '80 αρχίζει καθυστερημένα μια διαδικασία τε­χνολογικού εκσυγχρονισμού επιχειρήσεων, που επιταχύνεται καθώς οξύ­νεται η κρίση. Οι νέες τεχνολογίες εισάγονται σχετικά πιο γρήγορα στις υπηρεσίες, αλλά αρχίζουν να μπαίνουν και στην ίδια την παραγωγή.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι, σε αντίθεση με τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, ως τώρα δεν είχαν πάρει έκταση στην Ελλάδα φαινόμενα μαζικών απολύσεων για την εισαγωγή νέας τεχνολογίας. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι η αναδιάρθωση της παραγωγής ουσιαστικά τώρα αρχίζει, με καθυστέρηση. Ήδη όμως, η εργατική τάξη αρχίζει να παίρνει μια πρώ­τη γεύση. Έτσι σε μια απ' τις πιο κερδοφόρες βιομηχανίες, την ΕΛΣΑ, με την εισαγωγή ν.τ., οι εργάτες μειώθηκαν από 1300 (που ήταν το 1981) σε 950. Μείωση του προσωπικού με την αυτοματοποίηση, με ταυτόχρονη αύξηση της παραγωγής και των μονοπωλιακών κερδών είχαμε και στου «Παπαστράτου»

Η εισαγωγή των ν.τ. συνοδεύεται από σοβαρές ανακατατάξεις:

Πρώτον:

Έχουμε ένταση της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης. Η Ελλάδα είναι απο­κλειστικά καταναλώτρια τεχνολογίας και όχι παραγωγός ντόπιας. Η εισ­αγόμενη τεχνολογία είναι σχεδόν εξ' ολοκλήρου Αμερικάνικης και Δυτι­κοευρωπαϊκής προέλευσης. Τεράστια ποσά φεύγουν για τα ταμεία των πολυεθνικών (IBM, Ν-Β, NIXDORF κ.ά.) για την αγορά ή το νοίκιασμα τεχνολογίας και τις αμοιβές των ξένων τεχνικών. Έπειτα οι ιμπεριαλιστές χρησιμοποιούν το δέλεαρ της πρόσβασης στην τεχνολογία τους, για να επιβάλουν όχι μόνο τη διατήρηση αλλά και την ανανέωση και επέκταση των στρατηγικών και πολιτικών τους θέσεων στην Ελλάδα. Για παράδειγ­μα ο Σουλτς στην επίσκεψη του έβαλε σαν όρο την πλήρη ευθυγράμμιση της Ελλάδας στις Αμερικάνικες προτεραιότητες προκειμένου να γίνουν κάποιες επενδύσεις που υποτίθεται ότι θα εξασφαλίζουν κάποια ψιχία μεταφοράς τεχνολογίας. Από την πλευρά της η ελληνική ολιγαρχία υποτάσσεται στις αμερικάνικες αξιώσεις και παζαρεύει αμφίβολα ανταλλάγματα. Φαίνεται να διεκδικεί ρόλο μεσάζοντα ανάμεσα στις ΗΠΑ-ΕΟΚ και τις χώρες της Μ. Ανατολής και της Β. Αφρικής έτσι που να της μένει μια υπολογίσιμη βίζα.

Δεύτερο:

Σε αυτά τα πλαίσια αναπτύσσεται μια τάση στρατιωτικοποίησης της οι­κονομίας. Η πολεμική βιομηχανία αναπτύσσεται γοργά. 3 απ' τις 4 βασικές επιχειρήσεις της (ΕΑΒ ΕΒΟ-ΣΤΑΓΙΕΡ) έχουν προηγμένη τεχνολογία (Η/Υ. αυτοματοποιημένες εργαλειομηχανές. μηχανήματα κοπής με λαίηζερ κ.ά.). ενώ φαίνεται ν' αρχίζει κάποιος εκσυγχρονισμός και στην 4η (ΠΥΡΚΑΛ). Διευρύνονται οι εξαγωγές οπλικών συστημάτων, που παράγονται στα πλαίσια του ΝΑΤΟϊκού προγραμματισμού, κυρίως στη Β. Αφρική και τη Μ. Ανατολή.

Τρίτο:

- Με την εισαγωγή ν.τ., δυναμώνει η θέση σχετικά νέων, δυναμικά αναπτυσσομένων ομάδων του μονοπωλιακού κεφαλαίου, που έχουν άμε­ση σύνδεση με το ξένο κεφάλαιο και εξαγωγικό προσανατολισμό, ενώ ταυτόχρονα υποχωρούν άλλες ομάδες και καταστρέφονται παραδοσιακές επιχειρήσεις και κλάδοι.

Συνέπεια αυτών των εξελίξεων είναι να διευρύνεται το τμήμα της εργα­τικής νεολαίας που δουλεύει σε επιχειρήσεις και κλάδους ψηλής τεχνολο­γίας. Η σημασία αυτού του γεγονότος είναι αυτονόητη, αφού στα επόμε­να χρόνια αυτοί οι κλάδοι θα διευρύνονται ενώ άλλοι κλάδοι και επιχει­ρήσεις θα φθίνουν. Αλλά και γιατί συνδέεται με επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας, με τις πιο αναπτυγμένες παραγωγικές δυνάμεις, με την πιο προηγμένη μορφή της μεγάλης καπιταλιστικής παραγωγής. Αξίζει να σταθούμε σε ορισμένα χαρακτηριστικά αυτού του τμήματος της νέας γε­νιάς της εργατικής τάξης:

- Σε πολλές βιομηχανίες, όπου χρησιμοποιείται υψηλή τεχνολογία το ποσοστό της νεολαίας είναι σοβαρά ανεβασμένο σε σχέση με τον μέσο όρο (λ.χ. ΕΑΒ- ΕΛΣΑ Παπαστράτος κ.ά.). Κι αυτό είναι λογικό αφού η σύγχρονη τεχνολογία απαιτεί μεγαλύτερη ειδίκευση και μόρφωση αλλά συχνά και μεγαλύτερη πρωτοβουλία και ενεργητικότητα στη διάρκεια της εργασίας. Βέβαια αυτή η τάση επιβραδύνεται λόγω της κρίσης (λ.χ. εκεί που σταματούν προσλήψεις και δεν γίνονται επεκτάσεις ή και σχεδιάζον­ται απολύσεις όπως στη ΣΤΑΓΙΕΡ).

- Το τμήμα αυτό της νεολαίας συγκεντρώνεται κατά κανόνα σε μεγά­λες μονάδες, πράγμα που είναι και πολύ σοβαρό στοιχείο για τη διαμόρφωση των ταξικών χαρακτηριστικών της (λ.χ. στην πολεμική βιομηχανία 4 επιχειρήσεις απασχολούν περίπου το 90% του συνολικού εργατικού δυ­ναμικού αυτού του κλάδου).

- Το μορφωτικό και γενικότερα το πολιτιστικό της επίπεδο είναι σα­φώς ανεβασμένο. Κατά κανόνα είναι τουλάχιστον απόφοιτοι Λυκείου, μέσων ή και ανώτερων τεχνικών σχολών. Το γεγονός αυτό της ανοίγει πλατύτερους ορίζοντες και δημιουργεί μεγαλύτερες απαιτήσεις για την ιδεο­λογική και πολιτική παρέμβαση των κομμουνιστών.

Ταυτόχρονα όμως, η συγκέντρωση μεγάλων μονοπωλιακών υπερκερδών δίνει τη δυνατότητα στην εργοδοσία να προσπαθεί να διασπάσει τους εργαζόμενους, να προσδέσει ένα τμήμα τους στο σύστημα και να καλλιεργήσει αυταπάτες με διάφορα μέσα όπως: καλύτερη αμοιβή αυτών που δουλεύουν στα σύγχρονα μηχανήματα (λ.χ. ΕΛΣΑ). σχετικά πιο ανέβασμένοι μισθοί (λ.χ. ΕΑΒ), ανακατανομή κερδών (λ.χ. ΕΒΟ). καλύτερη ια­τροφαρμακευτική περίθαλψη και ασφάλιση απ' τους άλλους εργάτες (λ.χ. TITAN). Εντονη είναι η προσπάθεια των καπιταλιστών και των κρατικών μηχανισμών να πεισθούν αυτοί οι εργάτες ότι είναι προνομιούχοι και δεν έχουν κοινούς ταξικούς στόχους με τους υπόλοιπους.

Σοβαρό ρόλο παίζουν και οι ποιοτικές ομάδες ή «ομάδες αυτοαξιολόγησης» εργατών που στήνονται απ' την εργοδοσία, κατ" εικόνα και καθ’ ομοίωση των Ιαπωνικών προτύπων, όπου συζητούν πως θα δουλεύουν αποδοτικότερα (βλ. ΤΙΤΑΝ-ΕΒΟ). Τέλος εμφανίζεται η τάση να αποσπώνται εδαφικά οι υπάλληλοι διοικητικών υπηρεσιών μεγάλων μονοπω- λίων απ' τους εργάτες της παραγωγής (βλ. ΑΓΕΤ). Όλες αυτές οι αντικειμενικές δυσκολίες υπογραμμίζουν την ανάγκη ανάπτυξης ειδικής δραστηριότητας των ταξικών εργατικών οργανώσεων για την ανάπτυξη της συνοχής και της αλληλεγγύης των εργαζομένων. Θετικό στοιχείο, σ’ αυτή την κατεύθυνση είναι ο ψηλός βαθμός συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργατών κι ιδιαίτερα των νέων στις περισσότερες απ' αυτές τις επιχειρήσεις (κρατικές και ιδκοτικές), η άνοδος των απεργιακών αγώνων και της πολιτικής επιρροής των κομμουνιστών τα τελευταία χρόνια, παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν.

Η εισαγωγή της ν.τ. στην παραγωγή δημιουργεί για την άρχουσα τάξη την ανάγκη κάποιων εκσυγχρονισμών στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ηδη έ­χουν δημιουργηθεί ειδικότητες πληροφορικής σε 8 ΤΕΛ, σε ΤΕΣ και ΟΑΕΔ. δύο σχετικά αυτοτελή τμήματα στα ΤΕΙ, τρία στα ΑΕΙ, στα ερευ­νητικά Ινστιτούτα Πάτρας - Κρήτης, ενώ προβλέπεται η δημιουργία άλλων τμημάτων και κατυθύνσεων στο μέλλον.

Τι μπορούμε να πούμε για την κατύθυνση αυτών των εκσυγχρονισμών;

- Κύρια τάση είναι η παραγωγή φτηνής μισοειδικευμένης εργατικής δύναμης και επιστημονικού δυναμικού σχετικά χαμηλής κατάρτισης. Οι απόφοιτοι ΤΕΛ - ΤΕΣ προορίζονται μόνο για βοηθοί προγραμματιστές και απλοί χειριστές. Στην Πολυτεχνική Πάτρας υπάρχει 1 Η/Υ για 530 φοιτητές ενώ στο αντίστοιχο τμήμα της ΑΣΟΕΕ διδάσκει ...αστρολόγος:

- Παράλληλα επιδιώκεται να βγαίνει απ' το εκπαιδευτικό σύστημα ένας μικρός αριθμός τεχνιτών, τεχνικών και επιστημόνων με σχετικά επαρκή ειδίκευση και μόρφωση, στην υπηρεσία εξειδικευμένων αναγκών των μονοπωλίων. Έτσι, για παράδειγμα, απ' το 85-86 λειτουργεί ειδικό ΟΑΕΔ με καλύτερες προδιαγραφές απ’ τ’ άλλα που προορίζεται να βγάζει τεχνί­τες για το μέταλλο καταρτισμένους σε μηχανήματα ψηλής τεχνολογίας. Τα τμήματα των ΤΕΙ που έχουν να κάνουν με τους Η/Υ έχουν καλύτερη υποδομή απ' τα υπόλοιπα, ενω τα ερευνητικά Ινστιτούτα Πάτρας - Κρή­της έχουν πολύ πιο σύγχρονο εξοπλισμό και δυνατότητες για έρευνα από τα ΑΕΙ, που αφαιμάζονται από ερευνητικές αρμοδιότητες.

Γενικά στα τμήματα και Σχολές με κατεύθυνση τις νέες τεχνολογίες είναι ακόμα πιο ασφυκτική η εξάρτηση. Το σχετικό ΟΑΕΔ ελέγχεται απ' το Ιδρυμα Βαδής Νυρεμβέργης, της ΟΔΓ. Τα Ινστιτούτα συμμετέχουν στα ΕΟΚικά προγράμματα ESPRIT, RACE. «ΕΥΡΗΚΑ» και στο πρόγραμμα για τη σταθερότητα του NATO, και είναι στεγανοποιημένοι απ' τον έλεγχο του δημοκρατικού κινήματος. Πιο άμεση είναι η εξυπηρέτηση των μονοπωλιακών επιδιώξεων. Έτσι στη Λάρισα, σε κοινή σύσκεψη ΤΕΙ - βιομηχάνων, συμφωνείται να χρησιμοποιούν οι 2οι τον εξοπλισμό του 1ου με «αντάλλαγμα» κάποιες θέσεις πρακτικής άσκησης των σπουδα­στών, απ' τις οποίες αποκομίζουν πρόσθετα κέρδη.

- Τέλος, ιδιαίτερη σημασία έχει η ανάπτυξη ενός ολόκληρου κύκλωματος παραπαιδείας γύρω απ' τις νέες τεχνολογίες (κέντρα Ελευθέρων Σπουδών, Ιδιωτικές Σχολές, Σχολές των ίδιων των πολυεθνικών Η/Υ κλπ.), ενώ την ιδια ωρα η δημόσια εκπαίδευση βρίσκεται πολύ μακρυά απ' τα επιτεύγματα της ΕΤΕ. Έτσι δημιουργείται η προοπτική, οι αυριανοί εργάτες και τεχνίτες που θα ασχολούνται με τα πιο σύγχρονα μέσα παραγωγής, σε στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις και κλάδους, να βγαί­νουν από τέτοια κανάλια όπου ο έλεγχος του εργατικού κινήματος είναι σαφώς πιο δύσκολος. Απ' αυτή την άποψη γίνεται φανερή η ανάγκη έντασης της πάλης για κατάργηση της ιδιωτικής Εκπαίδευσης και Παραπαι­δείας, για δημοκρατική αναβάθμιση της Δημόσιας Εκπαίδευσης, ειδικά σ’ αυτούς τους τομείς.

Τελευταία ακούγονται από κυβερνητικά και άλλα χείλη όλο και πιο δυνατές οι φωνές που υποστηρίζουν τη γρήγορη εισαγωγή Η/Υ στη Μέση Εκπαίδευση, αν και ως τώρα δεν έχει γίνει τίποτα σ’ αυτή την κατεύθυνση. Ασφαλώς η ολόπλευρη μόρφωση της νεολαίας πάνω στα σύγχρονα επιτεύγματα της ΕΤΕ, μαζί και της πληροφορικής, είναι αναγκαιότητα και σε καμιά περίπτωση το εργατικό κίνημα δεν έχει συμφέρον να αφήσει το μονοπώλιο της γνώσης σ' αυτό τον κρίσιμο τομέα στην άρχουσα τάξη. Η εισαγωγή, λοιπόν, της πληροφορικής στην Εκπαίδευση είναι αναγκαία. Το ζητούμενο, όμως. είναι με ποιους όρους θα γίνει. Η σχετική πείρα των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, κι η όλη εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης δείχνει πως η όποια εισαγωγή Η/Υ στη Μεση Εκπαίδευση. δεν θα εξασφαλίζει κάτι τέτοιο άλλά μόνο μια υποτυπώδη εξοικείωση, ουσιαστικά ημιμάθεια, για τους νέους που προέρχονται απ' τα λαϊκά στρώματα και τζίρο δισεκατομμυρίων για τα μονοπώλια Η/Υ. Επιπλέον εμφανίζεται ένας νέος σοβαρός κίνδυνος: Οι πολυεθνικές που θα πουλή­σουν Η/Υ «προσφέρουν» (με το αζημίωτο βέβαια) και ολόκληρα πακέτα εκπαιδευτικών προγραμμάτων με συνέπεια το ίδιο το περιεχόμενο της μόρφωσης να επηρεάζεται κατ’ ευθείαν απ' αυτές.

Τέλος μέσα απ" όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος, και ειδικά απ' τις σχολές με κατεύθυνση τις νέες τεχνολογίες αναπτύσσεται μια έντονη ιδεολογική επίθεση της άρχουσας τάξης με στόχο τη διαμόρφωση υπάκουων αυριανών εργατών και επιστημόνων. Βασικό στοιχείο αυτού του οπλοστασίου είναι η καλλιέργεια του ελιτισμού, της ψευδαί­σθησης ότι όσοι έχουν κάποια επαφή με τις ν.τ. έχουν εξασφαλισμένη μια θέση στον ήλιο. είναι οι αυριανοί προνομιούχοι πολίτες μιας «πληροφορικής κοινωνίας». Ελιτισμός με ευδιάκριτη τη νεοσυντηρητική σφραγίδα που στηρίζεται στην άποψη ότι ο καπιταλισμός είναι δήθεν κοινωνία ίσων ευκαιριών και δίνει τη δυνατότητα στους άξιους να προκόψουν. Επίσης δίνουν και παίρνουν οι θεωρίες που μιλάνε για «νέα εργατική τάξη», αντι­κατάσταση της κοινωνικής επανάστασης με την εξέλιξη της τεχνικής. Από δω φαίνεται η σημασία της ιδεολογικοπολιτικής μας δραστηριότητας σ' αυτά τα τμήματα της σπουδάζουσας νεολαίας.

Απέναντι στην εισαγωγή των Η/Υ και των ρομπότ με απολύσεις και άνοδο της εκμετάλλευσης, καλούμαστε ν' αντιτάξουμε την πάλη για μείω­ση του εργάσιμου χρόνου, απαλλαγή από βαριές κι ανθυγιεινές δουλιές, εργατικό έλεγχο στην εισαγωγή της τεχνολογίας, ανάπτυξη ντόπιας κρατικής βιομηχανίας ψηλής τεχνολογίας, με δημοκρατικό έλεγχο. Απέναντι στον ΕΟΚικό - μονοπωλιακό εκσυγχρονισμό της Εκπαίδευσης την πάλη για ολόπλευρη δημοκρατική μόρφωση και τον απεγκλωβισμό των σπουδών και της έρευνας απ' τις κατυθύνσεις των ιμπεριαλιστικών κέντρων και των μονοπωλίων. Αυτοί οι στόχοι μπορούν να εκπληρωθούν ολοκληρωμένα σε μια προοπτική κατάργησης της ιμπεριαλιστικής εξάριησης και σοσιαλιστικού μετασχηματισμού. Είναι στόχοι όχι μόνο της νεολαίας αλλά συνολικά του εργατικού κινήματος και των οργανώσεων του .