Ενότητα της επαναστατικής Αριστεράς ή μίγμα με τον ρεφορμισμό;

Ενότητα της επαναστατικής Αριστεράς ή μίγμα με τον ρεφορμισμό;

Του Σάββα Μιχαήλ

Στο δρόμο της εξέγερσης

Η κοινωνική εξέγερση του Δεκέμβρη έσπασε το γυαλί της πρόσοψης της ελληνικής καπιταλιστικής κοινωνίας, έδειξε τις χαίνουσες πληγές της, σύντριψε την πλαστή εικόνα μιας γενικής συναίνεσης και φωνακλάδικης συνενοχής που καλλιεργούν στη Βουλή και στα τηλε-παράθυρα οι αχυράνθρωποι πολιτικοί της άρχουσας τάξης, οι τελετάρχες της «διαπλοκής» και τα Μέσα Μαζικής Διαφθοράς του κεφαλαίου. Τίποτα δεν μπορεί πια να είναι ίδιο.

Αλλά η εξέγερση δεν ήταν ένα τοπικό γεγονός, μια ελληνική «εξαίρεση». Σωστά. ο Γάλλος Βοναπαρτίσκος Σαρκοζί, ο επικεφαλής του ΔΝΤ Στρως Καν, ακόμα και η κινεζική γραφειοκρατική παλινορθωτική ελίτ αναγνώρισαν με τρόμο ότι οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ή και το μακρινό Πεκίνο μπορεί να γίνουν φλεγόμενη Αθήνα. Τα συνειδητότερα τμήματα των ισχυρών του κόσμου αναγνώρισαν στην ελληνική εξέγερση την πρώτη πολιτική έκρηξη της καλπάζουσας παγκόσμιας συστημικής κρίσης, της χειρότερης στην ιστορία του καπιταλισμού.

Δεν ισχύει πλέον- εάν ίσχυε ποτέ- η διάκριση ανάμεσα στη τριτοκοσμική Ζώνη των Θυελλών και τις Μητροπόλεις όπου επικρατεί Νόμος, Τάξη και Ασφάλεια. Ο Τρίτος Κόσμος κατολίσθησε στο χάος , ο Πρώτος κι ο ( άλλοτε) Δεύτερος Κόσμος αναπαράγουν τον Τρίτο Κόσμο στα σπλάχνα τους. Η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση του τέλους του 20ου αιώνα έφερε μαζί με τα κοινωνικά δεινά και τους πολέμους, την επαναστατική εξέγερση των κολασμένων των Μητροπόλεων, από το Λος Άντζελες έως τα παρισινά προάστια και την Αθήνα του αδικοχαμένου μαθητή Αλέξη και της καμένης με βιτριόλι Βουλγάρας μετανάστριας και συνδικαλίστριας Κωνσταντίνας.

Η Ευρώπη, ιδιαίτερα, είδε να σπάζει η βιτρίνα της καπιταλιστικής της Ένωσης από την οργή των δεκαπεντάρηδων της Ελλάδας και να έρχεται στην ημερήσια διάταξη η κοινωνική επανάσταση, την στιγμή μάλιστα που η Κομισιόν ανακοινώνει το βούλιαγμα της ΕΕ στην ύφεση, την μαζική ανεργία εκατομμυρίων, την κατάρρευση των τραπεζών, τις χρεοκοπίες βιομηχανιών και ολόκληρων χωρών.

Υπάρχει η ορμητική εισβολή στην αρένα της ιστορικής πάλης μαζών, προπαντός νέων ηλικιών που μέχρι τώρα βρίσκονταν μακριά από την δυσφημισμένη έτσι κι αλλιώς πολιτική και που δεν μπορούν να ενσωματωθούν στα ισχύοντα κανάλια πολιτικής ή συνδικαλιστικής εκτόνωσης. Η παραδοσιακή Δεξιά αλλά και η καθεστωτική Αριστερά, μαζί κι οι δορυφόροι της στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, έχουν χάσει κάθε αξιοπιστία μετά από δεκαετίες αντιλαϊκής πολιτικής και την εμπειρία της χρεοκοπίας «αριστερών» και κεντροαριστερών κυβερνήσεων, όπως του ΠΑΣΟΚ, των Γάλλων Σοσιαλιστών σε συνεργασία με το ΚΚ και τους Οικολόγους ή του Πρόντι στην Ιταλία που είχε τη συμμετοχή και στήριξη της «Κομμουνιστικής Επανίδρυσης» μαζί και τμημάτων της «άκρας»(;) Αριστεράς, όπως της Sinistra Critica.

Οι λαϊκές κι εργατικές μάζες που πλήττονται δραματικά από την κρίση, η νεολαία που παίρνει τον δρόμο της εξέγερσης νοιώθουν την απουσία ή κι αναζητούν μισοσυνειδητά -μισοαυθόρμητα μια εναλλακτική ριζική λύση όχι στους ακροδεξιούς φρουρούς του συστήματος αλλά στους εν δυνάμει ανατροπείς του- όχι για να τους «αναθέσουν» την εξέγερση και την χειραφέτησή τους που είναι έργο δικό τους αλλά αναζητώντας δρόμους της εξέγερσης και της χειραφέτησης, συγκεκριμένες στρατηγικές, προγραμματικές και οργανωτικές προτάσεις.

Λίγκα και ΣΕΚ: Μπροστά , προς την επανάσταση ή πίσω προς τον ρεφορμισμό;

Το πρόβλημα είναι ότι καθώς οι ίδιες οι μάζες κινούνται αριστερότερα, μπροστά, προς την επανάσταση, οι αυτοονομαζόμενες επαναστατικές (ουσιαστικά, κεντριστικές) οργανώσεις μετακινούνται δεξιότερα, προς τα πίσω, και προτείνουν στη νέα ριζοσπαστικοποίηση, με νέο «αντικαπιταλιστικό» περικάλυμμα το παλιό ρεφορμιστικό περιεχόμενο, το οποίο ήδη έχει χρεοκοπήσει ιστορικά.

Στο έδαφος αυτό διεξάγεται μια έντονη ιδεολογική συζήτηση στους κόλπους της ευρωπαϊκής «άκρας» ή «ριζοσπαστικής» ή και της λεγόμενης «αντικαπιταλιστικής» Αριστεράς.

Μια απαραίτητη διευκρίνιση: με τον όρο «αντικαπιταλιστική Αριστερά» δεν εννοείται, όπως γενικά γίνεται στην Ελλάδα, η επαναστατική Αριστερά αλλά ό,τι κινείται από τις παρυφές του ρεφορμισμού και μέχρι τις παρυφές της επαναστατικής Αριστεράς και συγκρούεται με τον καπιταλισμό.

Δύο παραδοσιακές, ιστορικές οργανώσεις και τάσεις, η μέχρι πρότινος τροτσκιστικής αναφοράς γαλλική Λίγκα, η Ligue Communiste Révolutionaire (LCR), και το Βρετανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα-ΣΕΚ(Socialist Workers Party-SWP), αντιπαραθέτουν δύο διαφορετικές κατευθύνσεις.

H LCR πρόκρινε να αυτοδιαλυθεί προς χάριν ενός ευρύτερου κομματικού σχήματος χωρίς τροτσκιστικές αναφορές ή συνδέσεις με την Τέταρτη Διεθνή, το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα ( Nouveau Parti Anticapitaliste- NPA) και που θα έχει το ιδρυτικό του Συνέδριο στις αρχές Φεβρουαρίου. Θα συμπεριλάβει επαναστάτες και ρεφορμιστές σε ένα κοινό πολιτικό υποκείμενο αντικαπιταλιστικής πάλης.

Το SWP/ΣΕΚ είχε ήδη την οδυνηρή και καταστροφική εμπειρία της συγκρότησης του RESPECT μαζί με σοσιαλδημοκράτες σαν τον τυχοδιώκτη πρώην Εργατικό Galloway και αστούς μουσουλμάνους. Το λαϊκομετωπικό αυτό υβρίδιο τελικά διασπάστηκε , οδηγώντας και το ίδιο το βρετανικό ΣΕΚ στη χειρότερη κρίση του από την δεκαετία του ’70, στο χείλος της διάσπασης και στην εκδίωξη του γενικού γραμματέα του John Rees στο πρόσφατο Συνέδριό του στις 9-11 Ιανουαρίου 2009.

Η διαφορά κατευθύνσεων μεταξύ ΣΕΚ και Λίγκας αποτυπώθηκε σε γραπτό διάλογο ανάμεσα σε δύο ηγέτες των δύο οργανώσεων, του François Sabado της LCR και του Alex Callinicos του βρετανικού ΣΕΚ. Ο Καλλίνικος κατηγορεί τους Γάλλους γιατί διαλύουν την επαναστατική οργάνωση σε ένα άμορφο μίγμα ρεφορμιστών και επαναστατών και προτείνει ένα άλλο, καλύτερο μίγμα. Συμφωνεί στην ανάγκη διαμόρφωσης μιας οργανωμένης υποδοχής των δυνάμεων που φεύγουν απογοητευμένοι από τον ρεφορμισμό και νοσταλγούν τις κατακτήσεις που κάποτε έδινε η πάλη για μεταρρυθμίσεις. Το παράδειγμα της αριστερής σοσιαλδημοκρατικής Die Linke, φαίνεται να έλκει πολύ τον Βρετανό ηγέτη. Αλλά αντί για διάλυση της επαναστατικής οργάνωσης σε ένα νέο κόμμα αντιπροτείνει μια «αντικαπιταλιστική ενότητα» σε ένα «ενιαίο μέτωπο νέου τύπου», λίγο-πολύ ένα νέο Respect αλλά όπου το πάνω χέρι θα έχει μια οργάνωση σαν το ΣΕΚ κι όχι ένας σοσιαλδημοκράτης σαν τον Γκάλογουαίϋ…

Στη συζήτηση περί καταλληλότερου αντικαπιταλιστικού μίγματος, αναμίχθηκε κι ο εξ Ελλάδος Πάνος Γκαργκάνας, ηγέτης του «δικού μας» ΣΕΚ που δημοσιεύτηκε στο θεωρητικό περιοδικό των Βρετανών ομοϊδεατών του International Socialism No 121 με τίτλο «Η ριζοσπαστική Αριστερά: ένα πλουσιότερο μίγμα».

Ο Γκαργκάνας δεν διαφωνεί ουσιαστικά με την οπτική του Βρετανού ομοϊδεάτη του αλλά θεωρεί ότι η νέα ριζοσπαστικοποίηση δεν περιλαμβάνει τόσους νοσταλγούς του ρεφορμισμού όσους νομίζει ο Καλλίνικος κα συνεπώς υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια στις κοινές «ενωτικές» διαδικασίες και οργανώσεις το πάνω χέρι να το έχουν «επαναστατικές σοσιαλιστικές οργανώσεις» (σαν τέτοια αυτοπροσδιορίζεται το ΣΕΚ). Γράφει κατά λέξη ο ηγέτης του ελληνικού ΣΕΚ: «Πρέπει νq δούμε τις ενωτικές οργανώσεις της ριζοσπαστικής αριστεράς ως υβριδικούς σχηματισμούς που περιλαμβάνουν ρεφορμιστικά και επαναστατικά ρεύματα, αλλά το μίγμα μπορεί να είναι πιο πλούσιο από την φόρμουλα που υπονοεί το άρθρο του Άλεξ ». Και λίγο πιο κάτω επαναλαμβάνει για όποιον δεν κατάλαβε: «Σε μια ριζοσπαστική αριστερά που αποτελεί αναγκαία ένα μίγμα ρεφορμιστικών και επαναστατικών ρευμάτων, χρειαζόμαστε επαναστάτες που θα ασκούν μεγαλύτερη πίεση».

Όση πίεση, όμως, και να ασκούν οι επαναστάτες μέσα σε ένα τέτοιο ετερόκλητο μίγμα, είναι προφανές ότι για να μην διαλυθεί στα εξ ων συνετέθει θα γίνονται συμβιβασμοί εκατέρωθεν για να υπάρξουν ισορροπίες, κι οι συμβιβασμοί αυτοί, όπως εξήγησε κι ο Τρότσκυ αναλύοντας τα Λαϊκά Μέτωπα σε Γαλλία και Ισπανία το 1936, γίνονται υποχρεωτικά προς το δεξιότερο σκέλος του μετώπου (ή του «μίγματος») για να μην αποκολληθεί. Δεν είναι οι ρεφορμιστές που θα αποδεχτούν την ρήξη μιας επανάστασης, είναι οι επαναστάτες που θα πρέπει να δώσουν εγγυήσεις ότι ο σεβασμός στις μεταρρυθμίσεις, τις βαθμιαίες εξελίξεις και προπαντός στο Κράτος και τη νομιμότητα θα τηρηθεί απαρέγκλιτα. Στην πραγματικότητα «η μεγαλύτερη πίεση των επαναστατών» για την οποία μιλά ο ηγέτης του ΣΕΚ θα είναι πίεση πάνω στους επαναστάτες, μεγαλύτερη ή μικρότερη, πιθανόν απλώς με την αγαπημένη στο ΣΕΚ τακτική του αυθαίρετου «καπελώματος».

Ο Γκαργκάνας, για να τεκμηριώσει την άποψή του για την δυνατότητα μιας αριστερότερη εκδοχής του μίγματος, παρουσιάζει μια εξωτική, κυριολεκτικά εξωπραγματική εικόνα της κατάστασης στην Ελλάδα όπου « η υποχώρηση του κινήματος μετά την δεκαετία του ’80 ήταν εξαιρετικά ήπια». Οι αποδείξεις που προσκομίζονται είναι 1) ότι το άθροισμα των ψήφων του ΚΚΕ και του Συνασπισμού το 1993 ήταν 7,5% 2) ότι το 1996 αποσπάστηκε το ΔΗΚΚΙ από το ΠΑΣΟΚ 3) ότι το ΔΗΚΚΙ σχημάτισε με το ΚΚΕ συμμαχίες στο αντιπολεμικό κίνημα τον καιρό των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία... Οι μετέπειτα εξελίξεις βέβαια ήταν αρνητικές, κατά τον αρθρογράφο πάντα, με τον Τσοβόλα να θέλει να διαλύσει το ΔΗΚΚΙ όταν απέτυχε να έχει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, το ΚΚΕ να παίρνει «μια ολοένα πιο σεχταριστική στάση» ενώ «ο Συνασπισμός είχε δυσκολίες να αποσπαστεί από τον νεοφιλελευθερισμό».

Το τελευταίο ηχεί περίεργα καθώς πάντοτε ασκήθηκε κριτική στον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ από την πλειοψηφία της επαναστατικής Αριστεράς ότι παρά την λεγόμενη «αριστερή στροφή» του περιορίζεται σε ένα αντι-νεοφιλελεύθερο μέτωπο που δεν γίνεται αντικαπιταλιστικό κι ανατρεπτικό του συστήματος. Μήπως η άλλα αντ’ άλλων παρουσίαση του ΣΥΝ έχει να κάνει, περισσότερο με τις εντόπιες τριβές που έχει με το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ και τον ΣΥΝ το διαρκώς αλλοιθωρίζον προς την ΠΑΣΚΕ ΣΕΚ; Ή, και ακόμα παραπέρα: μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί αυτό ακριβώς το μίγμα ανοιχτά ρεφορμιστικών( ΣΥΝ, ΑΚΟΑ κ.ά.) και επαναστατικών, κατά δήλωσή τους, ρευμάτων (ΚΟΕ, ΔΕΑ, Κόκκινο) το οποίο ευαγγελίζεται ο Καλλίνικος και όχι μόνο;

Η εξ απαλών ονύχων διαφοροποίηση του Γκαργκάνα από τον Βρετανό σύντροφό του στο περί ου ο λόγος άρθρο κι η έμφασή του σε ένα «μίγμα ρεφορμιστών -επαναστατών με πλουσιότερη δόση επαναστατών» έχει προφανώς να κάνει με την διαφοροποίηση του με τον ΣΥΡΙΖΑ (όπου ενοικεί και η μισητή στον Γκαργκάνα ΔΕΑ που διασπάστηκε από το ΣΕΚ) και με την εναλλακτική λύση που ανακαλύφτηκε τους τελευταίους μήνες και με την οποία κλείνει το άρθρο του ο ηγέτης του ελληνικού ΣΕΚ: «Το 2007 το ΣΕΚ εντάχθηκε στην Ενιαία Αντικαπιταλιστική Αριστερά( ΕΝΑΝΤΙΑ) μαζί με τέσσερις άλλες οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένης και της αδελφής οργάνωσης της LCR στην Ελλάδα. Τώρα η ΕΝΑΝΤΙΑ βρίσκεται σε μια διαδικασία συζητήσεων για μια ενιαία παρέμβαση με την αριστερή συμμαχία ΜΕΡΑ που καθοδηγείται από το ΝΑΡ. Μπορεί τους επόμενους μήνες, να αναδυθεί μια νέα αντικαπιταλιστική Αριστερά όχι μόνο στην Γαλλία αλλά και στην Ελλάδα».

Αυτό είναι λοιπόν το πλουσιότερο μίγμα; Κι αλήθεια, μέσα σ’ αυτό ποιοι είναι οι ρεφορμιστές; Προφανώς δεν υπάρχουν ( εκτός εάν το ΣΕΚ πιστεύει το αντίθετο). Για την ακρίβεια, δεν υπάρχουν ακόμα. Στις συζητήσεις με το ΜΕΡΑ, ο εκπρόσωπος του ΣΕΚ και του ΕΝΑΝΤΙΑ Πέτρος Κωνσταντίνου έκανε σαφές ότι βλέπει την σύγκλιση ΜΕΡΑ/ΕΝΑΝΤΙΑ και προπαντός την κοινή εκλογική τους κάθοδο σαν διαμόρφωση του υβριδικού σχηματισμού υποδοχής όσων κινούνται από τις παρυφές του ΠΑΣΟΚ έως την ΕΝΑΝΤΙΑ και το ΜΕΡΑ και που βαφτίζονται από το ΣΕΚ «αντικαπιταλιστική Αριστερά»... Μ’ αυτήν την προοπτική βαδίζουν προς την κοινή συγκέντρωση στο Σπόρτιγκ στις 31 Ιανουαρίου.

Το ΕΕΚ είναι κατηγορηματικά αντίθετο με μια τέτοια προοπτική πολιτικού «υβριδισμού» για την καταλληλότερη υποδοχή δυσαρεστημένων σοσιαλδημοκρατών, ενόψει μάλιστα μιας πιθανής κεντροαριστερής διαδοχής στην διακυβέρνηση της χώρας. Την διαφωνία του το ΕΕΚ την έκανε σαφή, τόσο γραπτά στη πρωτοχρονιάτικη απόφαση της ΚΕ του, όσο και προφορικά στις συναντήσεις ΜΕΡΑ/ΕΝΑΝΤΙΑ στις 23 και 24 Δεκεμβρίου 2008( όπου δόθηκε και σχετικό γράμμα του γραμματέα του ΕΕΚ)καθώς και στη παναθηναϊκή σύσκεψη του ΜΕΡΑ στις 19 Ιανουαρίου 2009.

Το ΕΕΚ συνυπόγραψε το Κάλεσμα στη συγκέντρωση του Σπόρτιγκ απλούστατα γιατί θεωρεί ότι πάντα μια συζήτηση πάνω στην «κρίση και την εξέγερση», όπως λέει και ο τίτλος της συγκέντρωσης, που διεξάγεται ανάμεσα σε αριστερές οργανώσεις είναι ευπρόσδεκτη. Αυτό δεν σημαίνει και συμφωνία με το δηλωμένο σκεπτικό του ΣΕΚ, το οποίο, βεβαίως δεν καταγράφεται στο Κάλεσμα. Δεν αποδεχόμαστε να στηρίξουμε στην Ελλάδα ό,τι αντιπαλεύουμε σε διεθνή κλίμακα, στην Ευρώπη ή την Λατινική Αμερική- τα υβρίδια ρεφορμιστών και επαναστατών που σε τελευταία ανάλυση ορθώνουν εμπόδια στην πορεία προς την κοινωνική επανάσταση για την συντριβή του αστικού κράτους, την εργατική εξουσία των Συμβουλίων(δικτατορία του προλεταριάτου) και την μετάβαση στον πανανθρώπινο κομμουνισμό. Αν κάναμε κάτι τέτοιο, θα ήταν εθνικός οπορτουνισμός, το βασικό γνώρισμα της σοσιαλδημοκρατίας και κάθε ρεφορμισμού.

Κριτήριό μας- ο Δεκέμβρης

Θεωρούμε ότι η εξέγερση του Δεκέμβρη είναι τομή, πηγή μαθημάτων και συνάμα κριτήριο για αποφάσεις στρατηγικής και τακτικής. Εφόσον είναι τομή κι όχι γραμμική προέκταση προγενέστερων κινητοποιήσεων, σε μεγάλο βαθμό υποχρεωνόμαστε να κινηθούμε σε αχαρτογράφητη χώρα. Όχι βέβαια στα τυφλά, αλλά με όλο το κεκτημένο του επαναστατικού μαρξισμού, τις μέχρι τώρα εμπειρίες της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης, την πείρα του ίδιου του δικού μας διεθνούς ρεύματος του Τροτσκισμού, του κόμματός μας αλλά και της συλλογικής πείρας προωθημένων μετωπικών συσπειρώσεων όπως είναι το ΜΕΡΑ. Όλα αυτά τα θεωρητικά και πρακτικά κεκτημένα πρέπει να βρουν την διαλεκτική τους υπέρβαση στο δρόμο της μετατροπής της εξέγερσης σε επανάσταση κι όχι στην οπισθοδρόμηση από την αρένα της εξέγερσης στην «κεντρική πολιτική σκηνή» της αστικής κοινοβουλευτικής ζωής.

Δεν αρνούμαστε την ανάγκη μετώπων, μαζί και εκλογικών συνεργασιών ανάμεσα σε δυνάμεις της επαναστατικής Αριστεράς. Είμαστε υπέρ της συγκρότησης ενός ταξικού πόλου των δυνάμεων της επαναστατικής Αριστεράς που αναπόφευκτα έχουν διαφορετική καταγωγή , παράδοση κι ευαισθησίες. Υποστηρίζουμε την συγκρότηση ενός τέτοιου πόλου πάνω σε μια στερεή επαναστατική πολιτική βάση με ένα πρόγραμμα μεταβατικών διεκδικήσεων που θα ανοίγει δρόμο στη σοσιαλιστική διέξοδο από την κρίση, στην κατάκτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη και στην κομμουνιστική καθολική ανθρώπινη χειραφέτηση. Η αναπόφευκτη ετερογένεια μέσα σε ένα τέτοιο πολιτικό εργατικό μέτωπο, όμως, δεν πρέπει να εξαφανίζει, και μάλιστα με φόντο μια πρωτοφανή κοινωνική εξέγερση, την διαχωριστική γραμμή μεταρρύθμισης και επανάστασης με την δημιουργία ενός υβριδίου ρεφορμιστών και επαναστατών, σοσιαλδημοκρατών και κομμουνιστών. Το προτεινόμενο «μίγμα» δεν είναι «ενιαίο μέτωπο ειδικού τύπου», είναι ρωσική σαλάτα τροποποιημένη α λα αγγλικά, with all due Respect!

Ακόμα κι αν μέναμε στη συγκόλληση ΜΕΡΑ-ΕΝΑΝΤΙΑ σε ένα βασικά εκλογικό μπλοκ θα προσθέτονταν οι υπαρκτές αδυναμίες των δύο μετωπικών σχημάτων, χωρίς να αθροίζονται ούτε καν οι ψήφοι τους, για να μην μιλήσουμε για τον δεκαπλασιασμό τους, όπως φαντάζονται μερικοί ξεχνώντας τί αλλαγές συντελλούνται στον πολιτικό και κοινωνικό χάρτη μετά το 2007 και προπαντός με την τομή της εξέγερσης.

Οι φρέσκιες δυνάμεις που ξεχύθηκαν τον Δεκέμβρη δεν αντιπαρατάχθηκαν μόνο στο αστικό κράτος και το πολιτικό και κάθε κατεστημένο, μαζί και στους σταλινικούς φρουρούς των καταστηματαρχών και των βιτρίνων τους αλλά και σε οποιαδήποτε νερόβραστη Αριστερά. Η μεταπολιτευτική εξωκοινοβουλευτική Αριστερά πήρε μέρος στην εξέγερση αλλά σε μεγάλο βαθμό υπερφαλαγγίστηκε. Δεν πρόκειται να κερδίσει αυτές τις δυνάμεις με εκλογικά τερτίπια ούτε με εφήμερες ενότητες με εκείνους σαν το ΣΕΚ που, ως γνωστόν, στην πρώτη έκρηξη βομβίδας λάμψης-κρότου εξαφανίζονται σε χρόνο dt, μετά την λάμψη και πριν καν τον κρότο, προς το κοντινότερο σταθμό του μετρό. Δεν αρκεί, βέβαια, η μαχητικότητα απέναντι στη κρατική καταστολή. Χρειάζεται επίμονη, σκληρή πάλη της επαναστατικής Αριστεράς για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των δυνάμεων της νεολαίας, του νέου προλεταριάτου της επισφαλούς εργασίας κι όλων των εξεγερμένων σε ένα ανανεωμένο, σύγχρονο επαναστατικό πρόταγμα. Ένα τέτοιο πρόταγμα πρέπει να το επεξεργαστούμε μέσα στην συλλογική ενιαία δράση, την επαναστατική πράξη και την θεωρητική κριτική κατανόηση αυτής της πράξης. Υπάρχει πολύ δουλειά επαναστατικής ανανέωσης για το ΜΕΡΑ πριν αποφασίσει να διαλυθεί σε κάτι άλλο. Υπάρχει πολύ δουλειά και για το ίδιο το ΕΕΚ.

Ο Δεκέμβρης παραμένει ακόμα άγνωστος. Ο Δεκέμβρης βρίσκεται ακόμα μπροστά μας.

21 Ιανουαρίου 2009